Czy pszczoły robią tylko miód?

WYJAŚNIAMY DZIECIOM ROLĘ PSZCZÓŁ

Latające i brzęczące wokół pszczoły to znany obraz każdej wiosny i lata. Ale dlaczego pszczoły to robią? Gdy pszczoły przelatują z kwiatu na kwiat, zbierają pyłek i nektar. Są to składniki kwiatów, którymi pszczoły żywią siebie i swoje potomstwo. Jeśli znajdą ich wystarczającą ilość, produkują miód. Miód dobrze smakuje nie tylko nam – ludziom, ale służy również pszczołom – jako pokarm w okresie deszczu oraz zimą.

Udomowione pszczoły miodne żyją w ulach, ale znakomita większość gatunków pszczół (w Polsce około 470) żyje dziko. Do dzikich pszczół zaliczamy przede wszystkim te żyjące pojedynczo i zwykle gniazdujące w małych norkach w ziemi, zmurszałych kawałkach drewna lub suchych łodygach roślin.

Pszczoły miodne tworzą gromady zwane rojem i żyją najczęściej w ulach. W dalszym ciągu jednak część z nich zakładaj swoje rodziny w naturalnych siedliskach – w dziuplach drzew w lasach i przydrożnych alejach. Są też hodowane przez pszczelarzy i wykorzystywane do produkcji miodu oraz do zapylania roślin sadów i pól.

Latem w jednym ulu żyje razem około 60 000 spokrewnionych ze sobą pszczół miodnych. Aby rój mógł przetrwać, każda z pszczół ma do wykonania swoje zadania. W każdej rodzinie jest tylko jedna królowa. Jest większa niż inne pszczoły i jako jedyna może składać jaja, z których wylęgają się larwy. Larwy poprzez stadium poczwarki stają się w końcu nowymi pszczołami. W każdej kolonii pszczół znajduje się od około 800 do 1000 samców, zwanych trutniami. Pozostałe pszczoły to robotnice, z których wszystkie są samicami. Robotnice, w zależności od wieku, mają do wypełnienia różne zadania: budowanie woszczyny, czyli plastrów, ich czyszczenie , karmienie larw, ochrona, zbieranie pyłku i nektaru, przygotowywanie miodu.

Pszczoły potrafią się świetnie orientować w terenie. Jeśli pszczoła zwiadowca znajdzie źródło pożywienia, potrafi zapamiętać dokładną lokalizację, kształt i kolor tego miejsca. Aby inne pszczoły również mogły znaleźć to źródło pożywienia, zwiadowca przekazuje informacje o tym, jak do niego dotrzeć, za pomocą zapachów i języka tańca.

DLACZEGO PSZCZOŁY SĄ TAKIE WAŻNE?

Zapylanie kwiatów

W poszukiwaniu pożywienia pszczoły (ale także inne owady zapylające) latają z kwiatu na kwiat, zbierając pyłek i nektar. Pewna ilość pyłku zawsze przylgnie do owadzich nóg . Na następnym kwiecie pyłek ten może odpaść. Proces ten umożliwia przenoszenie pyłku pomiędzy kwiatami i ich zapylanie, jest zatem bardzo ważny dla przetrwania różnorodności roślin na naszej Ziemi. Tylko dzięki zapyleniu, kwiaty mogą przekształcić się w owoce, takie jak jabłka, czereśnie czy wiśnie. Owady uwielbiają jasne kolory, a większość roślin ma jaskrawe kwiaty. Przyciąga je również słodki zapach kwiatów. Owady zapylają większość gatunków roślin dzikich i użytkowych, które są podstawą życia nie tylko dla nas – ludzi, ale także dla wielu zwierząt.

PSZCZOŁY ROBIĄ WIĘCEJ NIŻ MIÓD

Bez pszczół nie byłoby owoców ani warzyw. Ale nie tylko: według naukowców około 30 procent naszego pożywienia powstaje przy pomocy tych pożytecznych owadów oraz innych zwierząt zapylających. Po krowach i świniach, pszczoły są więc trzecim najważniejszym zwierzęciem w rolnictwie.

30% ŻYWNOŚCI

Co trzeci kęs naszego pożywienia zależy od pszczół i innych zwierząt zapylających.

80% ROŚLIN

Pszczoły i inni zapylacze umożliwiają zapylanie czterem piątym wszystkich roślin dzikich i użytkowych.

NIEZWYKŁA WYDAJNOŚĆ

PRACOWITE PSZCZÓŁKI

Około 80 procent kwiatów uprawianych przez nas roślin musi zostać odwiedzonych i zapylonych przez zwierzęta. Jedna pszczoła miodna zapyla do 1000 kwiatów dziennie.

JAK PSZCZOŁY PRODUKUJĄ MIÓD?

Jeden kilogram miodu powstaje z nawet dziesięciu milionów kwiatów. Aby wytworzyć 500 gramów miodu, pszczoły z jednej kolonii muszą pokonać dystans równy trzykrotnemu okrążeniu Ziemi.

PSZCZOŁY KOCHAJĄ LATAĆ

W ciągu swojego krótkiego życia pszczoła pokonuje około 8 000 kilometrów. W ciągu dwóch minut może ona przelecieć nawet około kilometra, czyli przemieszczać się z prędkością prawie 25 kilometrów na godzinę!

RODZINNE OWADY

Latem kolonia pszczół składa się z około 60 000 robotnic, kilkuset trutni i jednej królowej. Przezimować może tylko około 20 000 osobników.

WIELKI APETYT

W ciągu sześciu dni po wykluciu, larwa pszczoły miodnej osiąga 500-krotność wagi, którą miała na początku. Gdyby ludzkie dziecko przybierało na wadze tak szybko, po sześciu dniach musiałoby ważyć ponad 1,5 tony.

JAK ŻYJĄ PSZCZOŁY?

Vimeo

Wczytując film akceptujesz politykę prywatności Vimeo.
Dowiedzieć się więcej

Załaduj wideo

Video abspielen

WIĘCEJ INFORMACJI

DLACZEGO DZIKIE PSZCZOŁY SĄ ZAGROŻONE?

Maja wyjaśni Wam tutaj, dlaczego tak ważne jest pomaganie dzikim owadom.

CO STANIE SIĘ BEZ PSZCZÓŁ?

W świecie bez pszczół musielibyśmy zrezygnować
z wielu rzeczy. Tutaj dowiecie się więcej.

KAŻDY MOŻE POMÓC!

Tutaj znajdziecie przydatne wskazówki, jak w domu zrobić coś dobrego, by pomóc pszczołom i innym owadom zapylającym– siostrom, braciom, przyjaciółkom i przyjaciołom Mai.